Wat is een vaste plant eigenlijk?
Onder vaste plant verstaan we een niet-houtige plant die meerdere jaren overblijft. In het voorjaar komen ze boven de grond en vormen ze stengels en bladeren, bloeien ze en vormen ze zaad. In het late najaar sterft de vaste plant boven de grond af en overwintert hij onder de grond. Sommige vaste planten blijven groen in de winter. Andere soorten planten zijn: houtige planten (heesters ofwel struiken) en een- en tweejarigen.
Op weg naar een levende tuin
Kies je de juiste planten voor je tuin en varieer je in hoogte, kleur, bloem- en bladvorm en natuurlijk in bloeitijd, dan heb je maandenlang plezier. En kies je dan ook nog voor planten waar insecten op af komen, dan ben je op weg naar een levende tuin!
Eerst nog wat handige info over vaste planten:
Wil je weten hoe je vaste planten langer in bloei houdt? Bekijk de video.
Wil je weten hoe je vaste planten scheurt en deelt in het voorjaar? Bekijk de video.
Voor nog meer combinatietips: bekijk onze beplantingsplannen.
Wil je je stoep opfleuren? Bekijk dan het artikel Planten voor een geveltuin.
Planten voor een levende tuin
Hieronder vind je een lijst van vaste planten die goed passen in een levende tuin. Het zijn de planten die je gratis kreeg tijdens de actie van Groei & Bloei met Intratuin 'Tegel eruit, Plant erin' op 23 maart 2019. Klik op de plant voor combinatie- en verzorgingstips.
Achillea filipendulina 'Cloth of Gold' / duizendblad
Alchemilla mollis / vrouwenmantel
Allium senescens / sierui
Anaphalis triplinervis / Siberische edelweiss of witte knoop
Anemone hybrida ‘Honorine Jobert’ / herfstanemoon
Anemone hybrida ‘Pamina’ / herfstanemoon
Aster ageratoides 'Asran' / herfstaster
Brunnera macrophylla / Kaukasische vergeet-mij-niet
Centaurea montana ‘Grandiflora’ / korenbloem
Echinacea purpurea 'Magnus'/ Rode zonnehoed
Gaillardia aristata 'Kobold' / kokardebloem
Geranium ‘Johnson’s Blue’ / ooievaarsbek
Hemerocallis ‘Frans Hals’ / daglelie
Knautia macedonica
Liatris spicata
Nepeta faassenii ‘Walker’s Low’ / kattenkruid
Persicaria amplexicaulis
Rudbeckia fulgida ‘Goldsturm’ / zonnehoed
Salvia nemorosa ‘Ostfriesland’ / salie
Sedum ‘Herbstfreude’ / hemelsleutel
Verbena bonariensis
Een sterke vaste plant met gele bloemen en fijn loof. Achillea (duizendblad) houdt van een plekje in de zon en kan aardig wat droogte verdragen. In de winter mag de grond niet te nat blijven. Mooi in een vaste plantenborder en het is ook een goede snijbloem. Trekt vlinders.
Combinatietips
De bloem van Achillea heeft een schermvorm. Het is mooi om deze vorm te combineren met planten die een meer langwerpige vorm hebben, die de hoogte in gaan. Bijvoorbeeld: siergrassen als Stipa tenuissima (vedergras) en Panicum (vingergras). Een mooi vorm- en kleurcontrast krijg je als je Achillea combineert met Salvia nemorosa ’Caradonna’ of Salvia nemorosa ‘Ostfriesland’ (salie) en Allium sphaerocephalon (trommelstokjes). Zet niet alles bij elkaar maar mix de planten voor een natuurlijker effect. Ook daglelie (Hemerocallis) combineert goed met Achillea.
Grondsoort: voedselrijke, goed doorlatende grond
Aantal per m2: 5-7
Vermeerdering: door delen in het voorjaar
Verzorging: in het voorjaar afknippen
Bij Alchemilla zijn niet de kleine, geelgroene bloempjes het meest opvallend, maar het grijsgroene, fluwelige blad. Ook de vorm van de bladeren van Alchemilla is bijzonder. Na een regenbui blijven de regendruppels als parels tussen de bladplooien liggen. Het is ook een goede snijbloem.
Combinatietips Alchemilla mollis:
Alchemilla is een lage bodembedekker die heel goed een tapijtje kan vormen onder wat hogere planten. Een klassieke combinatie is vrouwenmantel onder of bij Rosa Schneewittchen op stam of als struik, ook met Salvia nemorosa ’Caradonna’ of lavendel combineert het mooi. Maar ook met Geranium ‘Johnson’s Blue’, Geranium ‘Rozanne’ of een groenblijvend gras als Carex staat vrouwenmantel goed.
Grondsoort: gewone tuingrond (niet te droog)
Aantal per m2: 5-7
Vermeerdering: door delen in het voorjaar
Verzorging: Alchemilla zaait zich soms flink uit. Wil je dat niet, knip dan de uitgebloeide bloemen bijtijds weg. Na de bloei kun je Alchemilla ook helemaal terugknippen. Na enkele weken verschijnt er dan weer vers, fris blad. Ook volgt er vaak nog een tweede bloei.
Wil je zien hoe je vrouwenmantel terugknipt voor fris blad en een tweede bloei (video)?
Hier zie je Alchemilla mollis met Hemerocallis erachter
Allium senescens is echt een topper! Het blad van deze sierui blijft lang mooi, iets wat niet van alle sieruien gezegd kan worden. Ook blijft hij bijna wintergroen, is deze Allium winterhard, loopt 'ie al heel vroeg uit en bloeit zeer rijk. Vanaf juni verschijnen kleine, lilaroze bolletjes. Slakken houden niet van deze ui. Trekt massa's bijen, vlinders en andere insecten.
Grondsoort: elke goede tuingrond
Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: deze allium vormt ondergronds geen bollen, zoals bijvoorbeeld Allium ’Globemaster’ of de ’echte’ ui, maar polletjes (als bieslook). Scheur de planten in het voorjaar tot op een of twee ’neusjes’ en je hebt zo een hele partij om weer uit te planten.
Verzorging: de plant sterft elke winter af en loopt in het voorjaar weer uit. Net voor het uitlopen kun je het oude loof afgeknippen.
Combinatietips Allium senescens:
Combineer Allium met andere insecten ‘lovers’ zoals Agastache , Gaura lindheimeri of Verbena bonariensis. Hij wordt niet zo hoog, dus kan ook goed aan de rand staan. Of zet de allium in een pot met Origanum laevigatum (Oregano), Thymus serpyllum (tijm) en de insecten zullen extra blij zijn.
Allium senescens is een paradijs voor vlinders, bijen en anderen insecten
Deze plant stelt niet veel eisen, alleen kan hij niet tegen te vochtige grond. Hij kan wel tegen zon, want het viltige, grijze blad beschermt tegen uitdroging. De kleine witte bloemetjes hebben een geel hartje en voelen droog aan. Je kunt ze heel goed verder drogen. Anaphalis past goed in een rotstuintje.
Combinatietips Anaphalis triplinervis
Zet deze lage plant in een groepje langs de rand van de border en laat hem een beetje over de tegels groeien. Combineer met Geranium, Ajuga reptans, phlox, Salvia nemorosa, Agastache, lavendel en allerlei rotsplantjes. Lokt vlinders, bijen en andere insecten.
Aantal per m2: 7-9
Verzorging: Anaphalis heeft weinig verzorging nodig, haal dode bloemetjes weg in het voorjaar.
Er zijn verschillende soorten herfstanemoon, allemaal met witte, roze of rozerode bloemen. Anemone x hybrida ’Honorine Jobert’, die rond 1850 werd gevonden in een Franse tuin, behoort echter nog steeds tot de beste. Hoewel herfstanemonen zich, als ze het in de tuin naar hun zin hebben, flink kunnen uitbreiden, komen de planten soms wat moeilijk op gang. Ze hebben tijd nodig om zich te vestigen. Ze staan graag in halfschaduw. Trekt vlinders.
Grondsoort: losse, humusrijke, vochthoudende grond
Aantal per m2: 3-5
Verzorging: dek ze hun eerste winter in de tuin af met een laag blad. In het voorjaar de afgestorven stengels afknippen.
Combinatietips herfstanemoon:
Herfstanemonen staan prachtig met siergrassen als Miscanthus en Panicum (vingergras). Maar ook met Persicaria en asters.
Anemone hybrida 'Pamina' bloeit met donkerroze, halfdubbele bloemen. Onmisbaar in de tuin, omdat ze zo laat in het seizoen bloeien. Van augustus tot in oktober kun je ervan genieten. Als toegift krijg je na de bloei decoratieve zaadpluizen. Trekt vlinders.
Grondsoort: losse, humusrijke, vochthoudende grond
Aantal per m2: 5
Verzorging: dek de planten de eerste winter in de tuin af met een laag blad. In het voorjaar de afgestorven stengels afknippen. Slaan ze eenmaal aan, dan kunnen ze woekeren met ondergrondse uitlopers. Dus houd ze in toom.
Combinatietips
Deze herfstanemonen staan prachtig samen met siergrassen als Miscanthus en Panicum. Maar ook (lage) asters, Geranium ‘Rozanne’ of Geranium ‘Johnson’s Blue’, Sedum ‘Herbstfreude’ en Verbena bonariensis staan er goed bij.
Heerlijk als er in september nog iets uitbundig staat te bloeien. Dat doet deze aster. Met lichtblauwe tot lichtviolet bloeiende bloemetjes, bloeit hij vanaf augustus tot laat in de herfst. Geef hem een plekje in de zon of halfschaduw. Trekt vlinders.
Grondsoort: niet te nat
Aantal per m2: 5-7
Vermeerdering: volwassen en uitgegroeide planten in het voorjaar uitgraven en scheuren.
Verzorging: heeft niet veel zorg nodig. Knip afgestorven stengels in het voorjaar weg.
Combinatietips Aster ageratoides
Zet deze aster in flinke groepen, dan heeft hij het meeste impact. Combineren kan met herfstanemoon, Pennisetum (lampenpoetsergras), Persicaria amplexicaulis en de winterharde Fuchsia ‘Riccartonii’.
Aster ageratoides 'Asran' doet het goed in grote groepen
Een sterke plant met grote, ruw behaarde bladeren met de vorm van een hart. De kleine vergeet-mij-nietachtige bloempjes staan boven de bladeren. Brunnera kan goed in de schaduw groeien. Vooral de bonte vormen vallen goed op in de schaduw, deze zijn echter minder sterk. Brunnera is een goede bodembedekker en vormt krachtige wortelstokken waaruit meerdere stengels groeien. Hij begint in maart al te bloeien!
Grondsoort: humusrijke grond, niet te droog
Aantal per m2: 7
Vermeerdering:
Verzorging: in juni na de bloei kun je de uitgebloeide bloemstengsels afknippen. Soms krijg je dan een tweede bloei. Ook kun je het blad tot bijna aan de grond afknippen. Er zal dan weer nieuw, fris blad verschijnen.
Combinatietips Brunnera macrophylla
Mooi onder bladverliezende struiken zoals bruidsbloem (Deutzia) en krentenboompje (Amelanchier). In een voorjaarsborder goed te combineren met narcissen, gebroken hartje (Dicentra), voorjaarszonnebloem (Doronicum), sleutelbloem (Primula) en hosta. Je kunt ‘m ook combineren met groenblijvend gras als Carex en Hakonechloa.
Lieflijke bloempjes van Brunnera
Centaurea montana 'Grandiflora' of bergcentaurie of korenbloem is een mooie borderplant die tijdens de bloeiperiode in juni-juli wel wat extra steun kan gebruiken. Trekt bijen.
Grondsoort: doorlatende grond, matig vochtig tot droog en vooral ’s winters niet te nat
Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: Af en toe delen in het najaar om een mooie pol te houden.
Verzorging: na de bloei terugknippen geeft mooi nieuw blad en soms ook herbloei. Tijdens de bloeiperiode in juni-juli kan hij wel wat extra steun gebruiken.
Combinatietips korenbloem
Met klaprozen (Papaver) en lupine (Lupinus), zet er een latere bloeier voor zoals Kalimeris of Geranium ‘Rozanne’ of Geranium ‘Johnson’s Blue’.
Een vaste plant met grote, margrietachtige bloemen die een dik hart hebben. Houdt van een zonnige plek. Groeit oorspronkelijk op de prairie. Laat hem in de winter vooral staan voor een prachtig wintersilhouet. Uitstekende snijbloem. Geef de plant wel voldoende ruimte, laat buurplanten niet teveel over Echinacea heen groeien. Trekt bijen en vlinders.
Grondsoort: goed doorlatende, voedselrijke grond
Aantal per m2: 5
Vermeerdering: om de drie jaar opnemen en delen
Verzorging: knip in het voorjaar de dode bloemstengels af.
Combinatietips Echinacea purpurea
Combineert mooi met het siergras Miscanthus. Probeer ook te combineren met planten met een andere bloemvorm, bijvoorbeeld aarvormig zoals Veronica (ereprijs). Kijk eens naar de border hieronder met Liatris, Echinacea purpurea ‘Magnus’, Persicaria amplexicaulis, Verbena bonariensis.
Een kort levende vaste plant met grote, rode bloemen met een gele rand. Het langwerpige blad voelt kleverig aan. Goed toe te passen in een prairiebeplanting of in een gravel garden. Goede snijbloem. Trekt bijen.
Grondsoort: doorlatende, vrij droge grond Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: zaaien vanaf eind maart onder glas of via wortelstek of delen
Verzorging: afdekken bij strenge vorst, na de winter terugknippen en te groot geworden planten eventueel delen.
Combinatietips Gaillardia aristata
Mooi met meisjesogen (Coreopsis), dropplant (Agastache) en siergrassen zoals als vedergras (Stipa tenuissima).
Deze bekende tuingeranium is makkelijk en bloeit prachtig blauw. Na de bloei kun je het blad afknippen en zo krijg je weer fris blad en gaat hij ook weer bloeien. Kan goed als bodembedekker voor grotere stukken of aan de rand van de border. Trekt bijen en hommels.
Grondsoort: Goede tuingrond, niet te droog
Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: opnemen en delen/scheuren in het voorjaar
Verzorging: geen bijzondere verzorging
Combinatietips Geranium 'Johnon's Blue'
Net als de meeste geraniums combineert hij heel makkelijk met allerlei andere vaste planten en struiken. Kijk eens naar deze combinatie. Weliswaar zie je hier Geranium ‘Rozanne', maar die lijkt erg op de Johnson’s Blue. Op de foto hieronder zie je een mooie blauwe combinatie van de geranium met salvia. Prachtig met het felgele accent!
Hemerocallis 'Frans Hals' is een daglelie met geel oranje bloemen. De naam zegt het al, de bloemen verschijnen voor een dag! Gelukkig komen er steeds nieuwe bloemen. Ze hebben wel zon nodig.
Grondsoort: waterdoorlatende en voedselrijke grond, licht vochthoudend
Aantal per m2: 3-5
ermeerdering: opnemen en scheuren in het voorjaar
Verzorging: geen speciale zorg, je kunt de uitgebloeide bloemen verwijderen. Eventueel kun je de planten na de bloei tot op circa 10 centimeter boven de grond afknippen. Daarna lopen ze weer fris uit en houden ze nog lange tijd mooi blad. Sommige bloeien zelfs voor een tweede keer.
Combinatietips Hemerocallis
Deze daglelie combineert goed met Achillea-soorten vanwege kleur en contrast in bloem- en bladvorm. Daglelie gaat ook goed samen met siergrassen. De kleur van deze daglelie staat prachtig bij het paarsrode blad van Cotinus coggygria’ Palace Purple’ (pruikenboom).
Knautia is een lang- en rijkbloeiende plant met een bijzondere, diep roodpaarse bloemkleur. De bloemen staan op enigszins slappe stengels en daarom is dit een prachtige plant om tussen andere planten door te laten groeien. Goed toe te passen in een natuurlijke beplanting. Trekt bijen en vlinders.
Grondsoort: Vrij droge, doorlatende grond. Niet te veel bemesten, de planten worden dan nog hoger en slapper.
Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: delen of zaaien
Verzorging: uitgebloeide bloemen afknippen om doorbloei te bevorderen (en om uitzaaien te voorkomen)
Combinatietips Knautia
Mooi met ridderspoor (Delphinium), bergamotplant (Monarda) en dropplant (Agastache) en het siergras Panicum. Of ‘weef’ Knautia door wat hogere beplanting heen voor een natuurlijk effect. Kijk eens naar deze border met Nepeta (kattenkruid) Echinacea purpurea ‘Magnus’, geranium, Achillea en Knautia macedonica.
Knautia macedonica voor een natuurlijk effect
Een sterke vaste plant met een aparte vorm. Het grasachtige blad zit rondom stevige stengels. De bloemen in een lange aar die van bovenaf begint te bloeien. Mooi voor verticale accenten in de border. De plant is geliefd in prairiebeplantingen. Trekt veel vlinders.
Grondsoort: doorlatende tuingrond, ’s winters niet te nat
Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: door delen/scheuren
Verzorging: weinig verzorging nodig, na de winter dode plantdelen afknippen
Combinatietips Liatris spicata
Met zonnehoed (Echinacea), zonnekruid (Helenium), meisjesogen (Coreopsis) en siergrassen zoals zegge (Carex muskingumensis) en vingergras (Panicum).
Kijk eens naar deze border met Liatris, Echinacea purpurea ‘Magnus’, Persicaria amplexicaulis, Verbena bonariensis.
Liatris spicata
Nepeta of kattenkruid is een mooie, langbloeiende borderplant. Zet ‘m in grotere groepen of maak er een rand van. Katten zijn er dol op, dus houd daar rekening mee. Trekt bijen en vlinders.
Grondsoort: goede tuingrond, niet te nat. Staat hij niet goed, dan zal hij uiteenvallen
Aantal per m2: 5-7
Vermeerdering: door delen in het voorjaar
Verzorging: geen bijzondere verzorging nodig. Na de bloei kun je de plant afknippen voor een tweede bloei. De plant blijft dn ook beter in vorm.
Combinatietips Nepeta
Kijk eens naar deze border met Nepeta (kattenkruid) Echinacea purpurea ‘Magnus’, geranium, Achillea en Knautia macedonica. Nepeta combineert ook goed met (witte en roze) rozen of mini-rozen en met siergrassen.
Een waardevolle zomerbloeier die zeer lang bloeit, soms wel tot in oktober, en vooral in grote groepen mooi tot zijn recht komt. De plant vormt wortelstokken en wordt op den duur een flinke pol. De bloemen zitten in lange smalle aren boven het spitse blad, dat in de nazomer vaak rood verkleurt. Trekt bijen.
Grondsoort: groeit goed op vochthoudende grond
Aantal per m2: 3- 5
Vermeerdering: eventueel delen
Verzorging: de plant om de drie jaar scheuren om stevigere planten te verkrijgen. Hij kan zich flink uitbreiden. Gaat de plant te veel ruimte in nemen, steek je er gewoon een stuk af. Knip in het voorjaar de afgestorven stengels af.
Combinatietips Persicaria amplexicaulis
Combineert goed met siergrassen (Miscanthus, Panicum), zonnekruid (Helenium), koninginnekruid (Eupatorium) of vlambloem (Phlox). In deze border zie je hem met Liatris en Verbena.
Persicaria amplexicaulis kan zich flink uitbreiden
Als Rudbeckia fulgida in bloei staat, is het alsof de zon schijnt. Op een bewolkte dag lijken de bloemen van deze vaste plant bijna lichtgevend. In het midden van de puntige, warmgele bloemblaadjes prijkt een donker hartje, wat de bloemen een pittig accent geeft. Behalve dat Rudbeckia fulgida een van de zonnigste vaste planten is, is het ook een van de sterkste. Daarbij bloeit hij ook nog eens bijzonder lang, van augustus tot oktober. Rudbeckia’s houden van zon. Laat de uitgebloeide bloemen in de herfst staan voor een prachtig wintersilhouet. Bovendien eten de vogels ‘s winters van de zaden. Trekt bijen en vlinders.
Grondsoort: vochthoudende grond. Op drogere grond doet Rudbeckia het ook prima.
Aantal per m2: 5-7
Vermeerdering:
Verzorging: in het voorjaar de afgestorven stengels afknippen.
Combinatietips Rudbeckia fulgida 'Goldsturm'
Prachtig met siergrassen als Panicum, Pennisetum en Miscanthus. Ook met Persicaria, Agastache, Knautia, Salvia en Verbena.
Rudbeckia fulgida 'Goldsturm'
Salvia nemorosa behoort tot de gouwe ouwe onder de tuinplanten. Door zijn paarsblauwe aren en rechtopgaande groeiwijze leent deze plant zich heel goed voor het creëren van een mooi vormcontrast. De plant begint al in juni te bloeien en gaat daarmee door tot in september. Trekt vlinders en bijen.
Grondsoort: gewone tuingrond, niet te nat
Aantal per m2: 7-9
Vermeerdering: om de paar jaar kun je de plant opnemen en delen.
Verzorging: de afgestorven stengels in het voorjaar afknippen. Na de bloei kun je de bloei-aren afknippen en misschien volgt dan een tweede bloei.
Combinatietips Salvia nemorosa
Salvia nemorosa ‘Ostfriesland’ combineert heel makkelijk met vele kleuren en vormen. Mooi met Rudbeckia, Geranium ‘Johnsons Blue’, Alchemilla, Achillea en lage rozen.
De hoge sedumsoorten, zoals Sedum ‘Herbstfreude’, hebben prachtige wintersilhouetten. In de vroege zomer verschijnen de bloemschermen, zachtgroen in knop, in bloei verkleurend via rozerood naar wijnrood en uiteindelijk naar bruin. Wacht met het afknippen van de oude stengels tot de nieuwe scheutjes verschijnen, dan geniet je de hele winter van de uitgebloeide bloemschermen. Houdt van zon. Omdat elk bloemetje vol zit met nectar, komen er massa’s bijen en vlinders op af.
Grondsoort: doorlatende grond, niet te voedselrijk
Aantal per m2: 5-7
Vermeerdering: delen in het voorjaar
Verzorging: dode plantendelen afknippen in het voorjaar. Na enkele jaren gaan de planten soms hangen, deze in het voor- of najaar opnemen en delen. De buitenste stukken opnieuw planten. Als hij teveel uiteenvalt, kun je hem ‘kraken’, zie video Sedum kraken.
Combinatietips Sedum Herbstfreude
Combineert goed met siergrassen zoals vedergras (Stipa tenuissima), purperklokje (Heuchera micrantha 'Palace Purple'), wolfsmelk (Euphorbia griffithii 'Fireglow') en koninginnekruid (Eupatorium)
Sedum 'Herbstfreude' met vlinder
Verbena is eigenlijk geen vaste plant maar een tweejarige. Omdat hij zich uitzaait, blijft hij soms gewoon terugkomen. Maar verdwijnt hij, en vind je hem toch leuk, dan zul je hem steeds opnieuw moeten kopen. Het is een prachtige weefplant, die hoog op z’n stengel leuke paarse bloemetjes heeft. Vind je hem te hoog, probeer dan eens de laaggroeiende vorm Verbena bonariensis ‘Lollipop’. Trekt vlinders.
Grondsoort: goede tuingrond, niet te nat
Aantal per m2: 5-7, maar mooiste is weven
Vermeerdering: zaait zich vanzelf uit
Verzorging: laat ‘m in de winter staan voor een mooi silhouet
Combinatietips Verbena bonariensis
Kijk eens naar deze prachtige border. Verder combineert Verbena met o.a. Echinacea (Rode Zonnehoed ), Achillea, Persicaria, herfstanemonen, siergrassen (o.a. met het hoge Stipa gigantea en Panicum virgatum). Strooi hem door de (hogere) beplanting voor een natuurlijk effect.
Vlinderborder met Verbena bonariensis
Help ons groeien
Deel dit artikel