Blokken en kratten; infiltratie in de tuin

Blokken en kratten; infiltratie in de tuin

Wat meer planten, wat minder bestrating; de veranderingen in de tuin van Theo en Mieke lijken minimaal. De grootste ingreep zit ónder de grond. Daar werd een infiltratiesysteem geplaatst dat al het hemelwater opvangt. Met blokken en kratten ...

Regenpijp afkoppelen en water opvangen

De bestrating van de tuin zat Theo Keizer, eigenaar van een interieurontwerpbureau, al een tijdje niet lekker. ”Ik vond dat een en ander moest worden ’opgestrakt’.” Zijn vrouw Mieke was juist minder blij met de beplanting. Reden genoeg om de hele tuin eens onder de loep te nemen. Het begon met ideeën over kleine aanpassingen en eindigde met het besluit om de twee regenpijpen af te koppelen. Theo: ”Een ontwerp moet diepgang hebben. Met andere woorden: behalve leuk ook functioneel én milieuvriendelijk zijn.”

Holle ruimte

Het bedenken van het infiltratieplan gebeurde in samenwerking met Elke Blänsdorf, Anneke Beemer (www.annekebeemer.nl) en uitvoerder Robert Koelewijn (Amerongen sierbestrating). Op de ene regenpijp is een systeem van infiltratiekratten aangesloten, op de andere een systeem van infiltratieblokken van geperst steenwol. Beide infiltratiesystemen vormen een holle ruimte, waarin een grote hoeveelheid water kan worden opgevangen. In de nieuwe situatie zakt al het regenwater de bodem in.

Bergingscapaciteit

Bij de aanleg van een infiltratiesysteem moet je precies weten hoeveel bergingscapaciteit er nodig is. Die is voor iedere tuin anders, en het hangt af van de doorlatendheid van de grond, de grootte van het dak en de hoeveelheid bestrating in de tuin. Theo: ”Wij hebben lemige zandgrond en het totale dakoppervlak bedraagt 84 m². Daarom zijn we uitgegaan van een benodigde berging van 25 liter per m² dakoppervlak. Dit is vrij ruim genomen, zodat we ook piekbuien kunnen opvangen.”

Bladscheider

Om te voorkomen dat het systeem vuil wordt of overbelast raakt, werd er een bladscheider op de regenpijpen aangesloten. Een bladscheider filtert het grove vuil en zorgt tevens
voor de ontluchting. Bij zware regenval doet hij ook dienst als overstort. Theo: ”Maar dat is nog niet voorgekomen. Ook bij piekbuien van meer dan 40 mm per uur was de bergingscapaciteit steeds voldoende.” Tussen de regenwaterafvoer en de blokken en kratten is een zandvanger geplaatst. Die vangt de fijne deeltjes af. De twee zandvangers zijn onzichtbaar weggewerkt onder een laag grind.

Onder de carport

Omdat ondergrondse infiltratiesystemen zelfs een auto kunnen dragen, is een deel onder de bestrating van de carport ingegraven. De bestrating is hergebruikt en deels vervangen door grind, dat beter waterdoorlatend is. ”Hiervoor hebben we bewust rivierkiezels gekozen”, zegt Theo, ”die komen namelijk van dichtbij.” De kiezels worden gefixeerd in gegalvaniseerde roosters en niet in kunststof honingraatplaten, die voor dit doel vaak worden gebruikt.
Ook een bewuste keus, zegt Theo. ”Dit materiaal vonden we veel beter passen in het geheel.” Een ander leuk detail is het grindrandje bij het huis, waardoor het ’loskomt’ van de omgeving. Theo: ”Bovendien komt er dan geen opspattend water tegen de gevel. De gegalvaniseerde roosters van het tuinbankje zijn een knipoog naar de roosters die onder de carport zijn gebruikt.”

Twee infiltratiesystemen

Praktische informatie:
De infiltratievoorzieningen in de tuin van Theo en Mieke vormen geen waterbuffer voor de beplanting. Ze zijn alleen voor infiltratie en drainage. Boven de blokken en kratten kan
in droge periodes de grond zelfs droger zijn.

Er zijn twee systemen gebruikt:

  • Infiltratieblokken worden gemaakt van geperst steenwol. Dit natuurlijke materiaal absorbeert regenwater met een capaciteit van 94% van het volume. De blokken zijn eenvoudig zelf te plaatsen. Er zijn blokken met ingebouwde buizen, die op de regenwaterafvoer aangesloten kunnen worden. Er zijn ook blokken die zonder leidingwerk geplaatst kunnen worden, bijvoorbeeld aan de rand van een terras of pad.
  • Infiltratiekratten zijn van gerecycled plastic met daar tussenin veel holle ruimte. Ze worden omwikkeld met geotextiel. Meestal gebeurt dat in de tuin zelf. Geotextiel voorkomt dat er zand of wortels in het infiltratiesysteem kunnen komen. Infiltratiekratten zijn voordeliger dan -blokken, maar het plaatsen ervan vraagt meer vakkennis.
  • De afstand van de infiltratievoorziening tot de gevel moet minimaal 1,5 m zijn. De onderzijde van de infiltratievoorziening moet 15 cm boven de gemiddelde hoogte van het grondwater liggen.
  • Boven de kratten moet minimaal 50 cm (brekers)zand worden aangebracht, boven de blokken is een laag van minimaal 15 cm voldoende. Ook onder de kratten en blokken moet een laag zand komen.

Naar artikel Wadi-tuin
Meer over de regenbestendige tuin

Uit G&B februari 2018
Tekst Fransje van Dorp m.m.v. Anneke Beemer en Elke Blänsdorf
Beeld Theo Keizer

Meer in deze categorie