Het woord verf is een algemene verzamelnaam voor producten die een ondergrond zoals hout, steen, kunststof of ijzer beschermen en verfraaien door het van een pigmenthoudende laag te voorzien. Verf bestaat uit tenminste drie delen.
- een vast deel met de pigmenten of kleurstof
- een vloeibaar deel als bindmiddel, bijvoorbeeld natuurlijke of synthetische hars, dat na droging vast wordt
- een oplosmiddel zoals water of terpentine. Het doel van dit oplosmiddel is om de verf strijkbaarder te maken, zodat het makkelijker en beter dekkend kan worden
Vanaf 2007 zijn er grenswaarden gesteld aan het aandeel vluchtige organische stoffen in verf om de gezondheid van schilders, met name bij binnenwerk, te beschermen. Hierdoor zijn steeds meer verfsoorten op waterbasis beschikbaar. Aan verf kan nog een vierde deel worden toegevoegd. Dit zijn de zogenaamde toeslagstoffen. Dit zijn producten met specifieke eigenschappen zoals UV-bescherming, vochtregulering of slijtvastheid. Een veel toegepaste toevoeging is polyurethaan waar verf harder en krasvaster van wordt.
Beits
Is een hout-verduurzaamheidsmiddel op water- of oliebasis dat direct op kaal hout toegepast kan worden. Grondverf is dus niet nodig. Pas beits in meerdere lagen (bij voorkeur drie) toe. In tegenstelling tot verf dringen beitsen gedeeltelijk in het hout. Transparante beits laat de houtnerf zichtbaar. Bij een dekkende beits is een kleur toegevoegd. Let op: dit geeft geen extra bescherming. Daarvoor is een toevoeging tegen UV bestraling nodig. Bij een dekkende beits is de nerfstructuur alleen in reliëf zichtbaar. Alle houtsoorten kunnen worden gebeitst, maar naaldhoutsoorten geven door de aanwezigheid van hars, soms meer problemen dan loofhoutsoorten.
De soort hout, eventuele voorbehandeling die het hout eerder onderging en het soort oppervlakte is van groot belang bij de beitskeuze. Dit geldt met name voor binnengebruik (parketsoorten en voorbehandeling daarvan). Voor schuttingen of hardhouten kozijnen van een tuinhuisje kunnen verschillende producten nodig zijn die wel beiden de naam ’buitenbeits’ dragen. Laat u dus goed voorlichten!!
Voorbewerking
Ook al lijkt dit werk lang niet altijd zichtbaar, in het eindresultaat maakt juist een goede voorbereiding het verschil tussen wel of niet tevreden zijn. Een goede voorbewerking start met:
- Eerst het materiaal ontvetten en dan pas schuren. Doe je het andersom dan schuur je het vet er eigenlijk in!
- Omdat ieder materiaal eigen specifieke eigenschappen heeft dient ieder materiaal op een bepaalde manier ontvet, geschuurd en voorbehandeld te worden.
- Afhankelijk van het te schilderen materiaal en eventueel oude verf-, beits- of waslagen gebruikt u wasbenzine, thinner, ammoniak of een verfreiniger. Rinser is een merknaam voor een geurarme ammoniakvervanger op basis van zeep en emulgatoren. Het product is 99% biologisch afbreekbaar en bevordert net als de andere ontvetters de goede hechting van de nieuwe verflagen (de verf glijdt niet van het oppervlak af).
- Oude verflagen kun je voor een mooi eindresultaat het beste verwijderen. Op hout kan dit met een elektrische föhn of verfbrander en scherpe krabbers.
- Milieutip: gooi de oude verwijderde verfresten niet weg bij huishoudafval, maar verzamel de resten in een aparte vuilniszak en breng deze weg bij het klein chemisch afval.
- Met schuurpapier of een schuurmachine verwijder je van hout/metaal oude verf (bladders). Door het schuren ontstaan minimale groefjes waardoor het hechtingsoppervlak wordt vergroot zodat de toplaag beter hecht. Alle geschuurde materialen dienen daarna stofvrij gemaakt te worden.
- Het beste advies is: breng nooit een nieuw product op een oude verflaag, zonder dat u de samenstelling daarvan kent. Verfsoorten kunnen reactief met elkaar reageren en dan zijn alle moeite en kosten voor niets geweest. Test met een watje met alcohol en wrijf enige tijd over de ondergrond. Wordt de ondergrond:kleverig en week: dan is de oude verflaag een acrylverf (waterbasis); geeft het watje af: dan is de oude verflaag een alkydverf (terpentinebasis);onveranderd: dan is een verf op thinnerbasis gebruikt, bv expoxyverf of celluloselak. Deze worden weinig gebruikt door particulieren.
- Verf op thinnerbasis kan alleen worden aangebracht op oude thinnerverven.
- Een stabiliserende primer vergemakkelijkt de overstap van acryl- naar alkydverf of omgekeerd.
- Bij metaal kan het beste een roestwerende primer gebruikt worden.
- Grondverf zorgt voor een goed hechting tussen de ondergrond en de toplaag en biedt een extra bescherming. De vooral voor bescherming noodzakelijke toplaag zorgt voor de gewenste kleur en uitstraling (mat, glanzend). Als het kleurverschil tussen ondergrond en gewenste eindkleur groot is kan bij de grondverf reeds een kleur worden bijgemengd die het verschil overbrugt. Vraag ook daarvoor advies bij de verfleverancier.
- Strijk een nieuwe kwast voor gebruik over een ruwe muur of schuurpapier om losse haren kwijt te raken. Ga je met een verf op waterbasis verven, spoel een nieuwe muurverfroller dan goed uit met lauwwarm water en wring daarna stevig uit. Dit voorkomt pluisvorming.
- Bij verf op terpentinebasis neem je de roller droog in gebruik. Pluisjes kun je met schilderstape van de roller verwijderen.
- Om de haren van een kwast voor verf op terpetinebasis soepeler te maken, kan de kwast vooraf wel in een glas of blikje met wat terpentine worden gezet.
Tips en weetjes
- Controleer na circa 3 jaren vooral de liggende houtdelen (vochtinwerking) en de zonzijde. Werk zo nodig tijdig bij. Het is raadzaam om op zonplekken een extra afwerklaag aan te brengen.
- Verf met lichte kleuren gaat langer mee dan donkere kleuren. Dit komt door de warmte absorptie.
- Tijdig afnemen van vuil op kozijnen voorkomt ophoping en inwerking op verf en hout.
- Let in zijn algemeenheid op de combinatie van uw verfproducten en schoonmaakproducten. Bijvoorbeeld: Wanneer de kozijnen geschilderd zijn met verf op waterbasis, maak dan de ramen niet schoon met spiritus/Glassex. Deze producten maken de verf week en tasten het schilderwerk aan.
Enkele informatieve websites: www.huis-en-tuin.infonu.nl; www.verfportal.com; www.verf.startkabel.nl
Tekst: Marjolein van den Bout. Met medewerking van: Bianka Verhees van Kleur mijn interieur (Van Doorn Interieur Eindhoven) www.kleurmijninterieur.nl
