Bollenexpert Jacqueline van der Kloet leidt je rond in de wereld van de alliums en geeft tips hoe je ze tot hun recht kunt laten komen. En haar top 9 kun je meteen bestellen!
Het bollen-plantseizoen is voorbij. Daarom is de verkoop gestopt.
Geen tuin is compleet zonder voorjaarsbollen. Het eerste teken van nieuw leven, in de vorm van sneeuwklokjes, winterakonieten en krokussen heeft elk jaar weer iets magisch: de start van een nieuw tuinjaar. In de eerste maanden van dat jaar genieten we ook van sterhyacintjes (Scilla), sneeuwroem (Chionodoxa), druifjes, boshyacinten, narcissen en tulpen. En van Allium (sieruien), een groep voorjaarsbollen die vanaf begin april tot ver in de zomer acte de présence geeft. Bij de alliums oogsten grootbloemige soorten als Allium giganteum ‘Globemaster’ en ‘His Excellency’ vaak de meeste bewondering. Die zijn inderdaad heel indrukwekkend, maar ik wil hier vooral de focus leggen op de wat bescheidener soorten, die vrijwel allemaal langlevend zijn. Dus dat betekent eenmalig planten en jarenlang plezier.
Allium paradoxum var. normale (armbloemig look) bloeit als allereerste, vanaf eind maart, met een stengel met minstens tien kleine, witte, klokvormige bloemetjes. Deze soort wordt
zo’n 20 centimeter hoog en groeit het best op een schaduwrijk plekje. Mooi in combinatie met het maarts viooltje. De zaden scheiden een stof af die mieren aantrekt en zij zorgen dan ook voor de verspreiding ervan. Deze allium is eigenlijk alleen geschikt voor grotere tuinen.
Helaas uitverkocht.
Een soort die zich ook heel makkelijk vermeerdert maar nooit overheersend wordt, is Allium zebdanense (bochtig look) die vanaf begin april bloeit met witte bloemetjes op een heel dun, 25 centimeter hoog steeltje. Het sprieterige blad verschijnt al in december-januari, net zoals dat wel voorkomt bij het vroege blad van blauwe druifjes. Sommige tuiniers zal dat een doorn in het oog zijn, maar de lieflijke bloemetjes maken alles goed. Voor warme en zonnige plekken en eigenlijk overal mee te combineren omdat het zo’n bescheiden soortje is. Goed passend in een warm randje langs het huis waar later in het seizoen warmteminnende vaste planten kleur gaan geven.
Daarna volgt Allium cowanii, met sneeuwwitte bloemetjes in bloemenkransen bloeiend vanaf eind april. De steel ziet er in eerste instantie uit als een kurkentrekker maar trekt recht vlak voordat de bloei begint. De hoogte is ongeveer 40 centimeter en een zonnige tot licht beschaduwde plek is een vereiste. Onder die omstandigheden is Allium cowanii een goede verwilderaar en fijn gezelschap voor bladplanten zoals Brunnera.
Helaas uitverkocht
Naarmate mei in zicht komt gaan er steeds meer Allium-soorten bloeien, te beginnen met Allium roseum, die luchtige schermpjes maakt met witroze bloemetjes. Deze soort is altijd
heel gemakkelijk te herkennen omdat er direct volgend op de bloei en vooral na warme zomers dieprode broedbolletjes in de bloempjes verschijnen. Het lijken net kleine besjes. Deze broedbolletjes (bulbillen) zorgen voor de verdere verspreiding van deze soort. Allium roseum heeft heel weinig blad en is juist daarom geschikt voor toepassing in potten, samen met andere voorjaarsbollen. In de border vormt Allium roseum een leuk accent tussen lage siergrassen zoals Sesleria caerulea. Voor een droge en zonnige plek.
Vanaf half mei verschijnt de forsere maar nog steeds bescheiden ogende Allium nigrum. Z’n groenwitte knoppen worden gevolgd door helderwitte bloemschermen aan 70 centimeter hoge stelen. Na de lange bloei worden er mooie zaaddozen gevormd. In mijn tuin goed groeit hij goed en op zonnige en halfbeschaduwde plekken vermeerdert hij zich heel decoratief tussen Geranium en siergrassen.
Helaas uitverkocht.
Vanaf half mei verschijnt de paarslila Allium aflatunense, een oude getrouwe die zich zowel in de zon als in de halfschaduw handhaaft en zich ook uitzaait. Een heerlijke soort voor de
bijen en heel aantrekkelijk in combinatie met blauw- en lilatinten zoals van Hesperis (nachtviolier), Camassia, Geranium magnificum en andere paarsbloeiende sieruien.
Allium christophii (sterrenlook) bloeit in juni. Deze allium heeft weliswaar een grote bloem, maar die is heel transparant met zilverlila sterretjes. De bollen moeten niet te dicht op elkaar
worden geplant, anders verdwijnt het ijle effect van de afzonderlijke bloemen, die na de bloei (als droogbloem) net zo mooi zijn als daarvoor. Ze worden zo’n 40 centimeter hoog en tonen zich op hun best tussen vrij lage planten, zoals de bodembedekkende Geranium renardii, Stachys, Nepeta en Calamintha. Allemaal soorten die ook van een warme en zonnige standplaats houden.
Daarmee hebben we de voorjaarsbloeiers gehad. Mijn ervaring is dat deze zich vele jaren kunnen handhaven en/of vermeerderen. Maar ik wil het ook nog even hebben over een zomer- en een najaarsbloeiende soort die beide weinig bekend zijn en ook een plek verdienen in het rijtje van langlevende sieruien.
De eerste valt absoluut niet onder de term ‘bescheiden’ want de zomerbloeier Allium ‘Summer Drummer’ kan wel 180 centimeter hoog worden en is daardoor niet te missen. De kogelronde bloem met een diameter van ongeveer 10 centimeter is een paarsrode, dicht met bloemetjes bezette bol met witte meeldraden waardoor het geheel een grijzig-lila indruk geeft. Door z’n hoogte is het een opvallende verschijning, die zich op zonnige plekken goed laat toepassen als accent in groepen hogere siergrassen.
De laatste in de rij is een herfstbloeier: Allium tuberosum. Zowel het blad als de witte bloemen van deze ‘Chinese bieslook’ zijn eetbaar. Hij vormt een flinke pol, die 40-50 centimeter hoog wordt en zich makkelijk uitzaait. Leuk als oppepper in een border die in de nazomer haar beste tijd heeft gehad, maar ook goed passend in een moestuin. Alle bovengenoemde alliums kunnen laat in het seizoen geplant worden, tot in december, met uitzondering van Allium ‘Summer Drummer’: met het oog op een goede bloemontwikkeling in het eerste jaar na aanplant wil deze graag zo snel mogelijk (liefst al in oktober) de grond in.
Helaas uitverkocht.
Het bollen-plantseizoen is voorbij. Daarom is de verkoop gestopt.
Je kunt bij G&B nog veel meer zaad bestellen, kijk hier voor ander zaad van groente en sierplanten
Tekst: Jacqueline van der Kloet
Uit Groei & Bloei november 2021
