Het zaaien van vaste planten is veel makkelijker dan het zaaien van eenjarigen en je kunt het in de zomermaanden doen. Deze keer stelt Margriet Kortenoeven van kwekerij Margriet vier mooie vaste planten voor die je in de zomer kunt zaaien. Je kunt hier meteen zaden bestellen!
Eenjarigen zijn geweldig leuk - we kweken hier tachtig tot honderd soorten - en ik ben er dol op. Maar het zijn ook dwingelanden. Ze móéten op tijd gezaaid, verspeend en uitgeplant. Met vaste planten heb je daar helemaal geen last van, die kun je rustig nog even in de zaaibak laten staan. Nu zijn er vele duizenden soorten vaste planten. Ik moet mijn verhaal dus een beetje algemeen houden en planten kiezen die je min of meer op dezelfde manier kunt kweken en die de moeite waard zijn om te zaaien.
Zelf zaai ik vaste planten graag in juni, juli en augustus. In de kas. De temperaturen zijn heerlijk, de zaden kiemen vlot en er kan ruim voor het najaar worden verspeend. Daar zijn geen problemen te verwachten. Keuzes maken, daar zit ’m het probleem. Welke plant houd ik ’s winters in de kas of koude bak en welke kan naar buiten? Ik zeg altijd: bij twijfel binnen houden en niet uitplanten bij te verwachten kou of extreem veel regen. Vaak houd ik jonge vaste planten ’s winters in de kas. De deuren staan tot ver in het najaar en zelfs in de winter open. Ze gaan alleen dicht bij flinke vorst of harde wind. Vaste planten trekken dat makkelijk, ze staan het liefste koud en zo droog mogelijk. Vaste planten gaan in het voorjaar meteen aan de groei. Zodra deze pubers de vollegrond ruiken, ontwikkelen ze zich enorm hard en ze bloeien soms al in hetzelfde jaar. Het is heel bevredigend om aparte soorten uit te zoeken en die zelf te zaaien. Sommige hebben kou nodig om te kunnen kiemen, maar daar houd ik geen rekening mee. Ze liggen immers al in het zaaibakje. Als ze in de zomer en nazomer niet kiemen, kiemen ze waarschijnlijk in maart wel. Gewoon laten staan (niet te nat) en afwachten. Een bekende koukiemer is Astrantia, het Zeeuws knoopje. Mijn ervaring is dat verse zaden, zo van de plant en meteen gezaaid, onmiddellijk kiemen. Na de winter kiemt de rest ook nog. De versheid van de zaden speelt ook mee. Het belangrijkste: gewoon doen! Proberen, struikelen, succes hebben en trots zijn op de jonge planten die je zelf hebt gekweekt. Gaandeweg ontwikkel je groene vingers en voor je het weet geef je zelf advies aan beginners op het zaaipad.
Uit Groei & Bloei juli/augustus 2023, tekst Margriet Kortenoeven, beeld Jasker Kamp
Bezoek:
Kwekerij Margriet
Bovenweg 66
1834 CG Sint Pancras
kwekerijmargriet.nl
Tip! Zaai direct na ontvangst, liefst in terracotta potjes die je ingraaft in de tuin. In de kas kan het natuurlijk ook, maar misschien heb je die niet. Volgend voorjaar na opkomst verspenen. Als het flinke plantjes zijn geworden kun je ze uitplanten in de tuin.
Je kunt bij G&B nog veel meer zaad bestellen, kijk hier voor ander zaad van groente en sierplanten
Als deze plant bloeit in onze tuin, weet ik het al. Bezoekers dwalen van de kwekerij de tuin in en na ongeveer twee minuten zie ik altijd iemand terugkomen naar de kwekerij. Ik word gezocht, ik zie het! Haastige pas, speurende ogen, duidelijk de ‘ik heb een vraag’- houding. De vraag is dringend: “Hoe heet deze plant?” Het gaat altijd over de Althaea cannabina. Op het oog een malva-achtige, je zou hem zelfs een Lavatera met kleinere bloemen kunnen noemen. Als ik antwoord dat het de hennepbladstokroos is, is het antwoord vrij vaak: “Nee, die bedoel ik niet, het is geen stokroos.” Dat klopt: Althaea is geen stokroos, maar heemst. Een betere Nederlandse naam zou misschien hennepbladheemst zijn. Een hoge, transparante wolk van veel kleine, roze bloemen met een donkerder hartje. Onweerstaanbaar in bloei! Staat stevig ondanks zijn hoogte. Geen rekjes hier. Smal blad, vorm wiet. Keivast. Gaat tot 2 meter, bloeit in juli-augustus. Echt de moeite waard om zelf te zaaien.
Bij het geven van advies op de kwekerij vraag ik uiteraard naar de gewenste kleuren voor de klant. Weet je hoeveel mensen meteen roepen: “Oh nee, geen geel!” Ik denk negentig procent. Maar zelfs deze geelhaters kunnen heel goed leven met de kleur van deze rechte ganzerik. Een zacht, lichtgevend en zwavelig geel. In te passen in elk kleurenpalet. Hij voegt zich probleemloos overal tussen en is prachtig om heftig rood een beetje te blussen of zacht paars op te tillen. Het blad mooi groengrijzig. Gedraagt zich als een klein struikje van ongeveer 60 centimeter hoog. Kan goed in de zon en verdraagt ook wat schaduw. Betrouwbaar en sterk.
Deze zonnehoed is een gekkerd. De ‘bloei’ van deze plant is de donkere conus met onderaan een ring van groene blaadjes. Tijdens het bloeiseizoen stijgt over de conus een ring van gele meeldraadjes op. Geen bloem, alleen een architectonische vorm. En deze vorm laat zich prachtig combineren. Goed geplaatst is het een blikvanger van de eerste orde. Bloeit van juli tot oktober. Blijft heel lang mooi. De hoogte is ongeveer 80-100 centimeter. In de winter niet afknippen, ook dan blijft de vorm goed staan. Verlangt een zonnige en droge plek. Hoewel deze plant ook als eenjarig wordt beschreven, staat hij hier al jaren vast. Wellicht een gevolg van klimaatverandering. Of hij staat gewoon op een heel fijne plek.
Deze plant is al bij me sinds de start van de kwekerij. Ik ken hem al twintig jaar. Een vlinder- en bijenlokker van de eerste orde. De bolletjesvormige bloemen in parelmoerroze zijn schattig. Een beetje mini Scabiosa-Knautia-achtig, dezelfde meeldraadjes die uitsteken en van die leuke speldenkussentjes maken. Na het uitplanten stoelt hij uit in de breedte. Hij woekert niet, maar dijt wel uit. Deze groei is overigens zeer makkelijk te verwijderen (trek-schaar-knip). De bloei is van juli tot september. De hoogte in bloei is ongeveer 80 centimeter. Deze plant zal altijd een plek houden in onze tuin. Ik zou de vlinders niet willen missen!
